Wanneer u als onderneming actief bent in België, wordt u soms – helaas – geconfronteerd met zakenpartners of klanten die hun rekeningen niet meer kunnen betalen. Dergelijke insolvabiliteit leidt vaak tot een procedure van gerechtelijke reorganisatie of een faillissement. Als (buitenlandse) onderneming is het niet altijd eenvoudig om te weten wat uw rechten zijn als schuldeiser en wat u bij een gerechtelijke reorganisatie of een faillissement van een van uw Belgische klanten moet doen. In deze bijdrage vatten wij de belangrijkste aandachtspunten van beide procedures graag voor u samen. |
- Gerechtelijke reorganisatie
Uw Belgische klant kan door allerlei omstandigheden tijdelijk in moeilijkheden geraken waardoor ze haar schulden niet kan betalen. Om dergelijke ondernemingen de kans te geven om hun financiële situatie terug te verbeteren, kunnen zij de rechtbank verzoeken om toegelaten te worden tot een procedure van gerechtelijke reorganisatie. Dit is dus een alternatief voor een faillissement, waarbij meteen het doek valt over de vennootschap.
Wanneer een onderneming toegelaten wordt tot de procedure van gerechtelijke reorganisatie, wordt dit gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en vermeld op de pagina van de onderneming in de Kruispuntbank der Ondernemingen (KBO). Het belangrijkste gevolg van een procedure van gerechtelijke reorganisatie is dat de onderneming tijdelijk beschermd wordt tegen bepaalde schuldeisers en het bestuur van de onderneming nog steeds aan het roer van de onderneming blijft.
Er zijn verschillende soorten van gerechtelijke reorganisatie:
- Gerechtelijke reorganisatie door een minnelijk akkoord
- Gerechtelijke reorganisatie door een collectief akkoord
- Gerechtelijke reorganisatie door overdracht onder gerechtelijk gezag
De meest voorkomende soort is de gerechtelijke reorganisatie door een collectief akkoord. Bij dergelijke procedure wordt er een reorganisatieplan opgemaakt om alle schuldeisers, gespreid over een periode van maximum 5 jaar, (gedeeltelijk) terug te betalen.
De belangrijkste kenmerken van een procedure van gerechtelijke reorganisatie door een collectief akkoord, kunnen als volgt worden samengevat:
- Bescherming tegen (bepaalde) schuldeisers
Uw Belgische klant krijgt gedurende een bepaalde periode (= de ‘periode van opschorting’) bescherming tegen alle schuldeisers van schulden die al bestonden vóór de datum waarop de gerechtelijke reorganisatie werd toegelaten door de rechtbank. Deze schulden worden de ‘schulden in opschorting’ genoemd en kunnen gedurende de periode van opschorting niet ingevorderd worden door de schuldeisers.
De periode van opschorting bedraagt maximaal 18 maanden.
Indien u een schuldeiser bent van een schuld in opschorting, wordt u doorgaans gecontacteerd door de Belgische onderneming om na te gaan of uw schuldvordering correct in de boekhouding is opgenomen. Wanneer dit niet gebeurt, kan u als schuldeiser ook steeds een aangifte van schuldvordering indienen via het digitale platform REGSOL. Op REGSOL wordt een digitaal dossier bijgehouden over de gerechtelijke reorganisatie van de betrokken onderneming.
Alleszins is het belangrijk dat u zich als schuldeiser kenbaar maakt, om zeker te zijn dat uw schuldvordering wordt opgenomen in het reorganisatieplan (zie puntje ii).
- Het reorganisatieplan
Uw Belgische klant moet tijdens de periode van opschorting een reorganisatieplan opmaken: hierin beschrijft ze o.a. hoe ze haar financiële situatie naar de toekomst toe gaat verbeteren, hoe en in welke mate de schulden in opschorting worden afbetaald, etc.
De Belgische wetgeving voorziet dat minstens 20% van elke schuld (in hoofdsom) terugbetaald moet worden binnen een periode van maximum 5 jaar na goedkeuring van het reorganisatieplan. Met intresten, kosten, etc. moet dus geen rekening gehouden worden door de Belgische onderneming.
Wanneer het reorganisatieplan af is, moet uw Belgische klant dit communiceren naar u, alsook alle andere betrokken schuldeisers. U en de andere schuldeisers krijgen dan de mogelijkheid om te stemmen over het opgemaakte reorganisatieplan op een zitting van de rechtbank.
Als het reorganisatieplan wordt goedgekeurd door zowel de schuldeisers als de rechtbank, dan is het bindend voor de Belgische onderneming en voor alle schuldeisers die in het plan zijn opgenomen. Als uw Belgische klant het plan volledig uitvoert, dan wordt ze bevrijd van alle (resterende) schulden die opgenomen zijn in het reorganisatieplan.
- Lopende contracten blijven van toepassing
Een procedure van gerechtelijke reorganisatie heeft geen gevolgen voor lopende contracten, tenzij hierover iets anders is bepaald in het contract zelf. In België is het vaak de gewoonte om een mogelijkheid tot ontbinding van het contract te voorzien in geval van, bijvoorbeeld, het openen van een procedure van gerechtelijke reorganisatie.
De schulden, die in het kader van een lopend contract ontstaan na het openen van de procedure van gerechtelijke reorganisatie, vallen niet onder de schuldeisersbescherming. Met andere woorden: als de Belgische onderneming dergelijke facturen niet betaalt, dan kan de betrokken schuldeiser wél overgaan tot invordering ervan.
- Faillissement
Wanneer uw Belgische klant een structureel financieel probleem heeft, kan zij een aangifte doen van faillissement of kan zij worden gedagvaard in faillissement door bijvoorbeeld u, een andere schuldeiser of het openbaar ministerie.
De voorwaarden om failliet verklaard te kunnen worden zijn dat (i) de onderneming op duurzame wijze heeft opgehouden te betalen en dat (ii) haar krediet geschokt is (d.w.z. dat haar schuldeisers, partners en/of banken hun vertrouwen in haar hebben verloren en haar geen krediet meer willen verschaffen zoals bv. het toekennen van afbetalingsmodaliteiten).
De rechtbank die de onderneming failliet verklaart, duidt een curator aan die het vermogen van uw Belgische klant zal inventariseren, beheren en vereffenen. De faillietverklaring en aanstelling van een curator worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en worden eveneens vermeld op de pagina van de onderneming in de KBO.
Net zoals bij een procedure van gerechtelijke reorganisatie, wordt er een digitaal (faillissements)dossier bijgehouden op het digitale platform REGSOL. Het is voor u als schuldeiser belangrijk dat u tijdig (= binnen één jaar) een aangifte van uw schuldvordering doet op REGSOL, met vermelding van eventuele voorrechten of andere zekerheden, lopende contracten of procedures,… De opbrengst van de vereffening wordt namelijk enerzijds gebruikt om de curator te vergoeden en anderzijds verdeeld over de schuldeisers in een wettelijk bepaalde rangorde.
Een faillissement maakt niet automatisch een einde aan lopende contracten (tenzij dit contractueel bepaald is). Als u een lopend contract hebt met de gefailleerde, neemt u dus best contact op met de curator om uit te klaren wat het lot van uw overeenkomst is.
- Conclusie
Zoals blijkt uit bovenstaande, komt er voor u als schuldeiser best wat kijken bij een procedure van gerechtelijke reorganisatie of een faillissement.
Ons kantoor kan de concrete situatie van uw Belgische klant nakijken, u begeleiden bij het indienen van een aangifte van schuldvordering en de procedure van gerechtelijke reorganisatie/ faillissementsprocedure voor u verder opvolgen. Voor meer informatie, neem gerust contact met ons op.