| Het Belgisch vennootschapsrecht is sterk verouderd. Het idee tot modernisering van het Belgisch vennootschapsrecht circuleert dan ook reeds enkele jaren. In de zomer van 2017 kwam eindelijk schot in de zaak doordat de Ministerraad de voorontwerpen van (i) de wet ‘houdende hervorming van het ondernemingsrecht’ en (ii) wet ‘tot invoering van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen’ heeft goedgekeurd. Deze voorontwerpen beogen het Belgisch vennootschaps- en ondernemingsrecht ingrijpend te hervormen zodat het Belgisch ondernemingsklimaat aantrekkelijker wordt en België bijgevolg de concurrentie aankan met de andere EU-lidstaten. De nadruk ligt vooral op de vereenvoudiging van het vennootschapsrecht. De belangrijkste hervormingen worden hieronder in hoofdlijnen behandeld. |
1. Afschaffing onderscheid handels- en burgerlijke vennootschappen
Door de hervorming van het ondernemingsrecht wordt een eenvormig ondernemingsbegrip ingevoerd. Er wordt bijgevolg geen onderscheid meer gemaakt op basis van het achterhaalde criterium ‘het stellen van daden van koophandel’. Vrije beroepers, landbouwers en vzw’s zullen dan ook als ondernemingen worden beschouwd én behandeld, zodat zij door de hervorming binnen het toepassingsgebied van het faillissementsrecht en de WCO-regels zullen vallen.
Daarnaast zal consequenterwijze de rechtbank van koophandel worden omgedoopt tot de ondernemingsrechtbank.
2. Minder vennootschapsvormen met BV als standaardvennootschap
In het kader van de hervorming van het vennootschapsrecht, wordt het aantal vennootschapsvormen beperkt tot 4 fundamentele vormen: de maatschap, de besloten vennootschap (BV), de coöperatieve vennootschap (CV) en de naamloze vennootschap (NV). De Europese vennootschapsvormen blijven eveneens bestaan.
De BV vormt de essentie van de hervorming. De hervorming beoogt met deze BV een internationaal aantrekkelijke vennootschap te voorzien voor de kleinere en startende ondernemingen. De BV wordt dan ook de standaardvennootschap en vertoont grote flexibiliteit. De hervorming voorziet namelijk in een uitgebreid aanvullend recht, hetgeen betekent dat van de meeste uitgangspunten kan worden afgeweken zodat een onderneming op maat kan worden gecreëerd.
De NV blijft wel de verplichte rechtsvorm voor beursgenoteerde vennootschappen.
3. Vereiste van toereikend kapitaal
Voor de BV (en de CV) zal geen minimumkapitaal meer vereist zijn. In de plaats komen echter wel alternatieve methodes van schuldeisersbescherming: (i) de oprichters moeten voorzien in een toereikend kapitaal voor de activiteit die de vennootschap wenst uit te bouwen, (ii) het financieel plan moet gedetailleerder worden uitgewerkt, (iii) uitkeringen worden verbonden aan een balans- en liquiditeitstest en (iv) er wordt voorzien in een strengere bestuurdersaansprakelijkheid.
4. Eén wetboek voor vennootschappen en verenigingen
De regelgeving met betrekking verenigingen en vennootschappen wordt in één wetboek geïntegreerd. Vzw’s en de stichtingen worden hierdoor ook als ondernemingen beschouwd, hetgeen betekent dat zij onverkort winstgevende activiteiten zullen mogen uitoefenen. Het blijft voor vzw’s en stichtingen wel verboden om de winst uit te keren aan hun leden.
5. Overstap naar incorporatieleer
België ruilt de werkelijke zetelleer (voornaamste inrichting) in voor de incorporatieleer (oprichting). Bijgevolg is een onderneming onderworpen aan het recht van het land waar de onderneming werd opgericht. Dit heeft tot gevolg dat buitenlandse ondernemingen een Belgische rechtsvorm kunnen aannemen en dat Belgische ondernemingen hun buitenlandse rechtsvorm kunnen behouden.
Daarnaast wordt ook voorzien in een procedure voor grensoverschrijdende zetelverplaatsing.
Inwerkingtreding
De voorontwerpen werden voor advies overgemaakt aan de Raad van State, die op 9 oktober 2017 haar advies heeft uitgebracht. De tekst van het voorontwerp van de wet ‘houdende hervorming van het ondernemingsrecht’ alsook het advies daarbij werden integraal gepubliceerd door de Raad van State (zie onderstaande nuttige links). De publicatie van de tekst van het voorontwerp van wet ‘tot invoering van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen’ en van het advies daarbij laten tot op heden echter nog op zich wachten.
Voor wat betreft het voorontwerp van de wet ‘houdende hervorming van het ondernemingsrecht’ heeft de Raad van State in ieder geval slechts enkele opmerkingen gemaakt over de effectieve eenvormigheid van het ondernemingsbegrip en het consistente gebruik van dat begrip doorheen de tekst.
Behoudens de verwerking van deze opmerkingen, die voornamelijk betrekking op de verbetering van de taalkundige kwaliteit, wordt niet verwacht dat de teksten inhoudelijk nog ingrijpend zullen worden gewijzigd. Indien alles volgens schema verloopt, zou het nieuwe Wetboek vennootschappen en verenigingen in de loop van 2018 in werking treden.
Wenst u meer informatie omtrent de gevolgen hiervan voor uw bestaande vennootschap of voor uw plannen om binnenkort een vennootschap op te richten? Aarzel dan niet om ons te contacteren.
Nuttige links
Contributors
Op 21 maart 2019 keurde de Belgische wetgever een wetsvoorstel goed dat oneerlijke marktpraktijken, misbruik van economische afhankelijkheid en het gebruik …