In Vlaanderen bestaat een fiscale gunstmaatregel voor het schenken en vererven van familiale vennootschappen met als doel bedrijfsleiders te stimuleren om tijdens hun leven na te denken over hun opvolging en zo de continuïteit van de familiale vennootschap te garanderen.
Om gebruik te kunnen maken van deze gunstmaatregel, dienen uiteraard een aantal voorwaarden vervuld te zijn. Hieronder wordt toegelicht welke fiscale voordelen u kan genieten en wat de voorwaarden hiervoor zijn.
1. Fiscale gunstmaatregel bij schenking en vererving
Indien onderstaande voorwaarden voldaan zijn, wordt de schenking van de familiale vennootschap volledig vrijgesteld van schenkbelasting en dient u dus geen belasting te betalen.
Wordt de familiale vennootschap met inachtneming van deze voorwaarden overgedragen door vererving, dan heeft het fiscaal gunstregime voor de partner of de erfgenamen in rechte lijn (met name (klein)kinderen) tot gevolg dat de nettowaarde van de aandelen in de erfbelasting wordt belast aan slechts 3%. In alle andere gevallen (dus vererving met inachtneming van de voorwaarden aan een iemand anders dan de partner of de erfgenamen in rechte lijn) zal de nettowaarde van deze verkrijging belast worden aan 7%, wat nog steeds veel lager is dan de normale progressieve tarieven.
2. Voorwaarden bij de overdracht
Op het moment dat de familiale vennootschap door schenking of vererving wordt overgedragen, moeten volgende voorwaarden vervuld zijn.
2.1 Activiteitsvoorwaarde
De activiteitsvoorwaarde houdt in dat de vennootschap de uitoefening van een nijverheids-, handels-, ambachts- of landbouwactiviteit, of van een vrij beroep tot doel moet hebben. Daarnaast moet de zetel van werkelijke leiding van de vennootschap gelegen zijn in de EU, Noorwegen, IJsland of Liechtenstein (samen de Europese Economische Ruimte, EER).
Vennootschappen zonder enige reële economische activiteit kunnen niet genieten van het gunstregime. Of een vennootschap een reële economische activiteit heeft, wordt nagegaan op basis van het aandeel van bezoldigingen, sociale lasten, pensioen, terreinen en gebouwen in de totale activa van de vennootschap.
2.2 Participatievoorwaarde
Deze voorwaarde vereist dat de vennootschap een familiaal karakter heeft. Dit houdt in dat de schenker/erflater (samen met zijn familie) aandelen in volle eigendom moet hebben die minstens 50% van de stemrechten in de vennootschap vertegenwoordigen. Een participatie, die minstens 30% van de stemrechten in de vennootschap vertegenwoordigt, volstaat ook op voorwaarde dat de schenker/erflater (samen met zijn familie) samen met één andere aandeelhouder (natuurlijk persoon) minstens 70% of met twee andere aandeelhouders minstens 90% van de stemrechten in de vennootschap bezit.
3. Voorwaarden tot behoud
Het stopt echter niet bij de overdracht van de familiale vennootschap. Eens deze is overgedragen, dienen volgende voorwaarden gedurende 3 jaar vervuld te blijven opdat het fiscaal voordeel behouden blijft.
3.1 Behoud activiteit
Vooreerst dient de activiteit van de familiale vennootschap zonder onderbreking te worden voortgezet gedurende drie jaar en voor elk van de drie jaar moet een jaarrekening worden neergelegd. De Vlaamse Belastingdienst heeft hieromtrent verduidelijkt dat de aanvankelijke activiteit niet behouden dient te blijven en dat de activiteit van de vennootschap dus gewijzigd mag worden gedurende deze periode. Ook hier wordt evenwel vereist dat het steeds een reële economische activiteit betreft.
De activiteit hoeft niet noodzakelijk uitgeoefend te worden door de begunstigden/erfgenamen. De vennootschap mag bijgevolg uitgebaat worden door de schenker, personeel of een derde.
3.2 Behoud kapitaal/eigen vermogen
Ten tweede mag het kapitaal/eigen vermogen van de vennootschap niet dalen door uitkeringen of terugbetalingen. Mocht dit toch het geval zijn, zullen deze uitkeringen of terugbetalingen belast worden aan de normale tarieven.
3.3. Behoud zetel
Tot slot mag de zetel van de werkelijke leiding van de vennootschap niet worden overgebracht naar een staat buiten de EER.
4. Conclusie
Indien u de overdracht van uw familiale vennootschap goed organiseert, kan u genieten van een zeer voordelig fiscaal regime. Het loont dan ook de moeite om tijdig stil te staan bij uw opvolging. Hiermee bespaart u immers niet alleen een aanzienlijk bedrag aan belastingen, maar ook de continuïteit van uw familiale vennootschap is hiermee verzekerd.
Tot slot merken wij nog op dat er een gelijkaardig fiscaal gunstregime bestaat voor familiale bedrijven die niet worden uitgeoefend via een vennootschap. Ook hier kan u bij de overdracht onder bepaalde voorwaarden genieten van een vrijstelling van schenkbelasting of van verlaagde tarieven in de erfbelasting.
Wenst u begeleiding bij de overdracht van uw familiebedrijf of heeft u vragen hierover? Aarzel dan niet om ons te contacteren.